Wel hadden we een aantal aanvullingen op het beleid. Met de inflatie en hoge energiekosten vinden we het belangrijk ook direct wat te kunnen betekenen voor de mensen die nu in armoede leven. We hebben daarom een drietal moties opgesteld: 1) gratis openbaar vervoer voor minima, 2) verlichte bijstand en 3) burgerbijslag.
1) Gratis openbaar vervoer voor minima
De reiskosten zijn hoog wat ervoor zorgt dat minima buitenproportioneel beperkt worden in hun sociale participatie. De voorzieningen gebruiken en sociale deelname moet voor iedereen mogelijk zijn. In onze motie hebben we samen met fractie Janny Volmer het college gevraagd contact te leggen met Arriva en de Meedoen Pas voor minima met een inkomensgrens tot 130% van het bijstandsniveau beschikbaar te maken.
Wethouder Ronde heeft aangegeven dat zij hier al mee bezig zijn voor 2023. Het enige verschil is dat er vanuit de gemeente een inkomensgrens 120% van het bijstandsniveau wordt gehanteerd. We zijn met onze vraag voor gratis openbaar vervoer voor minima met deze toezegging dusdanig tegemoet gekomen dat we de motie hebben kunnen intrekken.
2) Verlichte bijstand
We zien graag verandering in het uitkeringssysteem zoals deze nu gehanteerd wordt. Het is gebaseerd op wantrouwen, straffen en boetes. De regelgeving rondom uitkeringen is bijzonder ingewikkeld en streng waardoor participatie bemoeilijkt wordt door de opgelegde restricties. De stap naar (vrijwilligers)werk wordt op deze manier steeds groter. Versoepeling van de maatregelen omtrent uitkeringen zal meer vrijwilligerswerk mogelijk maken en de overgang naar betaald werk vergemakkelijken. We hebben het college gevraagd om de mogelijkheden te onderzoeken voor het verlichten van restricties op werken naast de uitkering en om dit dan zo snel mogelijk toe te passen.
Landelijk zijn de maatregelen pas van 2024 van kracht, wethouder Ronde geeft aan dat de gemeente voornemens is dit in 2023 al toe te passen. We zijn blij dat er aankomend jaar al versoepeld wordt, daar gaat het GroenLinks Eemsdelta om! We hebben op basis van deze toezegging de motie kunnen intrekken. Uiteraard houden we de ontwikkelingen in de gaten.
3) Burgerbijslag
De kosten van levensonderhoud zijn enorm gestegen en de armoedecijfers binnen Eemsdelta zijn bovengemiddeld hoog. Armoede leidt tot stress en kan voor een ongezonde levensstijl of moeilijkheden in de opvoeding zorgen. We willen graag dat onze inwoners een goede financiële bodem hebben en minder stress ervaren op dit gebied. Een volledige burgerbijslag zou dit mogelijk maken. Het is een basisinkomen voor alle inwoners, wat ervoor zorgt dat mensen niet meer onder de armoedegrens vallen. Het biedt inwoners de mogelijkheid om weer te gaan studeren of om als mantelzorger aan de slag te gaan. Daarnaast zijn alle sociale toelagen op deze manier overbodig, wat een kostenbesparing betekent in uitvoering en personeel. We begrijpen dat de gemeente dit niet ineens kan omzetten voor alle inwoners van Eemsdelta, maar vragen om hier binnen de gemeente een begin in te maken en er landelijk aandacht voor te vragen. Vaak begint zo’n verandering klein, met een pilot. Wij zijn van mening dat Eemsdelta vanuit de overheid recht zou moeten hebben op herstelbetalingen voor het geleden leed door de aardbevingen. Met onze motie doen wij de oproep aan het college om onderzoek te doen naar het starten van een pilot met universeel burgerbijslag - werkloos of CEO, arm of rijk - waarin iedereen een maandelijkse toelage krijgt die genoeg is om van te leven.
Vanuit het college geeft wethouder Ronde aan dat hier al aandacht voor is via het project Kansen voor kinderen. Als einde van het jaar de aanbesteding gelukt is wil de gemeente een pilot basisinkomen opzetten voor gezinnen waar generatiearmoede is. Wij zien deze pilot als een goed begin voor verandering en voor de genoemde doelgroep van groot belang zodat het patroon van armoede doorbroken gaat worden. Wanneer er meer uitwerkingen zijn rondom de pilot zal dit weer besproken worden in raad. Omdat er al een idee is om de pilot burgerbijslag te starten binnen de gemeente konden we onze motie intrekken. Goed nieuws!
We zijn blij dat de gemeente ook inziet dat er extra ondersteuning nodig is voor minima. De aandacht die we gevraagd hebben voor bovengenoemde onderwerp lijkt zijn vruchten af te werpen. We blijven de ontwikkelingen uiteraard scherp in de gaten houden en zien tegelijkertijd deze eerste stappen al als mooie winst en vooruitgang!
Onze moties vind je in de bijlage